Πόσες σταγόνες χωρούν πάνω σ' ένα κέρμα;

Ακόμη μία δραστηριότητα STEM, αυτή τη φορά για την επιφανειακή τάση. Η δράση υλοποιήθηκε με μαθητές Γ' τάξης την ώρα της Ευέλικτης ζώνης. Χρειαστήκαμε ένα σταγονόμετρο, νερό και από ένα νόμισμα για κάθε ομάδα μαθητών.

Σαν αφόρμηση, δίνουμε σε κάθε ομάδα από μία εικόνα σαν την παρακάτω - εγώ τη βρήκα στο Pinterest - και τα ρωτάμε τι νομίζουν ότι βλέπουν σε αυτήν.

Αφού καταλήξουμε στο συμπέρασμα πως στη φωτογραφία φαίνεται ένα κέρμα με ένα θόλο νερού πάνω του, επιχειρούμε κι εμείς να κάνουμε το ίδιο. Δίνουμε σε κάθε ομάδα από ένα κέρμα κι ένα σταγονόμετρο γεμάτο με νερό. Εμείς χρησιμοποιήσαμε σταγονόμετρο από φυσιολογικό ορό. Ζητούμε από τα παιδιά  να ρίχνουν σταγόνες πάνω στο νόμισμα προσεκτικά και να τις μετρούν μέχρι το νερό να ξεχειλίσει από την επιφάνεια του νομίσματος. Πιθανόν να υπάρξουν αρκετές αποτυχημένες προσπάθειες, γιατί μπορεί να μη στοχεύουν στο κέντρο του νομίσματος αλλά γύρω από αυτό ή στις άκρες του με αποτέλεσμα το νερό να ξεχειλίζει γρηγορότερα. Γι' αυτό ενθαρρύνετε τα παιδιά να επαναλάβουν τη διαδικασία, στεγνώνοντας καλά το νόμισμα και την επιφάνεια εργασίας τους.

Ακολούθως, ζητήστε από τους μαθητές να διακρίνουν το θόλο που σχηματίζει το νερό πάνω σε ένα νόμισμα που έχετε ετοιμάζει εσείς και να προσπαθήσουν να εξηγήσουν γιατί συμβαίνει αυτό. Τα μόρια του νερού έλκουν το ένα το άλλο και τείνουν να κολλούν μεταξύ τους. Αυτή ακριβώς η ιδιότητα έχει ως αποτέλεσμα την επιφανειακή τάση. Επειδή τα μόρια της κοίλης επιφάνειας του νερού έλκονται περισσότερο μεταξύ τους παρά με τα μόρια του αέρα, προσκολλώνται μαζί και σχηματίζουν ένα θόλο πάνω στο νόμισμα.

Στη συνέχεια, δοκιμάστε να επαναλάβετε τη διαδικασία με κάποιο άλλο υγρό, πάνω στο ίδιο νόμισμα. Θα διαπιστώσετε ότι οι σταγόνες που "χωράει" το κέρμα δεν είναι τόσες όσες του νερού, κι αυτό γιατί οι σταγόνες του δεύτερου υγρού θα είναι διαφορετικού μεγέθους, καθώς τα μόριά του έλκονται σε διαφορετικό βαθμό, με αποτέλεσμα η επιφανειακή τάση κάθε φορά να είναι διαφορετική. Εμείς δοκιμάσαμε τη δεύτερη φορά με ηλιέλαιο. Σε κέρμα του ενός λεπτού σχηματίστηκε θόλος 23 σταγόνων νερού και 20 σταγόνων ηλιέλαιου, χρησιμοποιώντας πάντα το ίδιο σταγονόμετρο.

Φτιάχνω το δικό μου λαβύρινθο

Θέλοντας να ασχοληθούμε τις ώρες τις ευέλικτης ζώνης με δραστηριότητες STEM, έψαξα στο Pinterest και βρήκα ορισμένες πολύ ενδιαφέρουσες, τις οποίες άρχισα να υλοποιώ στην τάξη.

Το παρακάτω παράδειγμα υλοποιήθηκε στη Γ' τάξη του δημοτικού σχολείου Αρναίας και είχε στόχο να αναπτύξει τις κινητικές, χωρικές και μαθηματικές δεξιότητες των παιδιών καθώς επίσης την ομαδικότητα και τη συνεργασία. Η αφόρμηση δίνεται με ένα φύλλο εργασίας στο οποίο οι μαθητές πρέπει να σημειώσουν τη σωστή διαδρομή μέσα σε ένα λαβύρινθο, κάτι που ενδεχομένως τα παιδιά να έχουν ξανακάνει. Τονίζουμε ότι σε ένα λαβύρινθο, πάντα υπάρχει μία είσοδος και μία έξοδος και όχι περισσότερες.

Ακολούθως, δείχνουμε μια φωτογραφία από ένα λαβύρινθο φτιαγμένο από καλαμάκια για να την έχουν ως παράδειγμα. Εμείς χρησιμοποίησαμε μία από αυτές που βρήκαμε στο Pinterest και την κολλήσαμε στον πίνακα για να την έχουμε ως παράδειγμα.

Στη συνέχεια, χωρίζουμε τους μαθητές σε ομάδες και τους δίνουμε ένα φύλλο χαρτί και καλαμάκια, τα οποία πρέπει να κόψουν σε διάφορα μεγέθη και να τα κολλήσουν στο χαρτί τους, σχηματίζοντας ένα λαβύρινθο. Βέβαια, αντί για χαρτί μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει σκληρό χαρτόνι. Μόλις τελειώσουν, οι ομάδες ανταλλάζουν λαβυρίνθους για να βρει η κάθε μία τη σωστή διαδρομή στο λαβύρινθο της άλλης. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάποια πιόνια ή μπίλιες για το σκοπό αυτό. Εμείς χρησιμοποιήσαμε πιόνια από ένα επιτραπέζιο παιχνίδι. 

Την δραστηριότητα υλοποιήσαμε και με παιδιά της Α' τάξης, απλά αντί για καλαμάκια χρησιμοποιήσαμε μπατονέτες, έτσι ώστε η καθοδήγηση να είναι ευκολότερη.

Συμφωνείς ή διαφωνείς;

Για να εμπεδώσουν τα παιδιά το μάθημα με έναν διαφορετικό τρόπο, ετοιμάστε δύο καρτέλες που η μία θα γράφει "Συμφωνώ" και η άλλη "Διαφωνώ". Κολλήστε τις σε δύο διαφορετικά σημεία της σχολικής αίθουσας. Εσείς λέτε μία πρόταση από το μάθημα που μόλις παραδώσατε, είτε παραποιημένη είτε όχι. Αν τα παιδιά συμφωνούν, μετακινούνται στο σημείο της αίθουσας που βρίσκεται η καρτέλα "Συμφωνώ". Αν διαφωνούν, μετακινούνται προς την καρτέλα "Διαφωνώ". Όταν τα παιδιά είναι διχασμένα, συζητήστε ποια μπορεί να είναι η σωστή απάντηση. Αυτή η μέθοδος μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλα τα μαθήματα αλλά και δραστηριότητες ευέλικτης ζώνης.

                                               

  

Σε προηγούμενη ανάρτηση είχαμε αναφέρει και το παιχνίδι "Σωστό - Λάθος", που το παίζουμε σε παρόμοια περίσταση, με τη διαφορά ότι σ' αυτό τα παιδιά είναι καθισμένα.

Χλωρίδα και πανίδα των λιμνών της Ελλάδας

Στα κεφάλαια 20, 21 & 22 της Γεωγραφίας της Ε' τάξης γίνεται αναφορά στις φυσικές και τεχνητές λίμνες καθώς και στη χλωρίδα και την πανίδα της Ελλάδας. Κατά τη διδασκαλία σας μπορείτε να αξιοποιήσετε μία από τις δραστηριότητες που υπάρχουν στο Φωτόδεντρο σχετικά με τις λίμνες της Ελλάδας. Στη συγκεκριμένη δραστηριότητα φαίνεται ο γεωφυσικός χάρτης της Ελλάδας και τα ονόματα των λιμνών της. Υπάρχει η δυνατότητα να επιλέξετε να μη φαίνονται τα ονόματα των λιμνών. 

                                         

Χωρίστε τα παιδιά σε ομάδες και αναθέστε σε κάθε ομάδα ένα κομμάτι του χάρτη από το οποίο θα προσπαθήσει να απομνημονεύσει τα ονόματα των λιμνών. Γι' αυτό το σκοπό γίνεται να χρησιμοποιηθούν και παραδοσιακοί σχολικοί χάρτες. Στη συνέχεια, επιλέξτε να μη φαίνονται οι ονομασίες των λιμνών στον ηλεκτρονικό χάρτη και ζητήστε από κάθε ομάδα  να δείχνει και να λέει τα ονόματα των λιμνών από το κομμάτι που έχει αναλάβει. Για να διαπιστωθεί αν η ομάδα είπε σωστά το όνομα μιας λίμνης, πατήστε πάνω στη λίμνη και δεξιά εμφανίζεται το όνομά της συνοδευόμενο από ένα μικρό κείμενο σχετικά μ' αυτήν.

                                               

Ακολούθως, μπορείτε να ασχοληθείτε με τη χλωρίδα και την πανίδα των λιμνών. Δείξτε στα παιδιά φωτογραφίες από ζώα και φυτά που υπάρχουν στο περιβάλλον μιας συγκεκριμένης λίμνης και ζητήστε τους να σημειώνουν στο τετράδιό τους τι είδη χλωρίδας και πανίδας παρατηρούν στις φωτογραφίες, χωρίζοντας τη σελίδα τους σε δύο στήλες. Τέλος, συζητήστε τα αποτελέσματα. 

Στο παράδειγμα που ακολουθεί ασχοληθήκαμε με τη χλωρίδα και πανίδα των λιμνών Καστοριάς, Πλαστήρα και Ιωαννίνων. Οι φωτογραφίες είναι δικές μου και έχουν τραβηχτεί γύρω από τις λίμνες αλλά και από το ενυδρείο της Καστοριάς, όπου οι επισκέπτες μπορούν να δουν ψάρια και ζώα που ζουν στη λίμνη.

Επιτυχής διεξαγωγή σεμιναρίου για τις Νέες Τεχνολογίες στη Χαλκιδική

Οι εκπαιδευτικοί του νομού Χαλκιδικής συμμετείχαν δυναμικά στο σεμινάριο για τις Νέες Τεχνολογίες και τα Web 2.0 εργαλεία που διοργάνωσε η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Χαλκιδικής σε συνεργασία με το Γραφείο Σχολικών Δραστηριοτήτων. Το σεμινάριο φιλοξενήθηκε στο 1ο Δημοτικό Σχολείο Πολυγύρου, στο ολοκαίνουριο εργαστήριο υπολογιστών με τη συνδρομή της διευθύντριας του σχολείου, κ. Ιφιγένειας Παρούση. Η κ. Σταυρούλα Καλπακίδου, Υπεύθυνη Σχολικών Δραστηριοτήτων, φρόντισε για την άψογη διεξαγωγή και οργάνωση του σεμιναρίου. Οι εκπαιδευτικοί είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν βιωματικά τα εργαλεία eMaze από τον κ. Ιωάννη Κίκα, classDojo από την κ. Γιώτα Νικήτα και Kahoot! από την κ. Μαρία Σαββοπούλου.

Μείνετε συντονισμένοι για το επόμενο βιωματικό σεμινάριο για τις Νέες Τεχνολογίες. Μπορείτε να επισκέπτεστε τον Ιστότοπο του Γραφείου Σχολικών Δραστηριοτήτων Χαλκιδικής.

  

Ποιος θα μου πάρει συνέντευξη;

Ένας διασκεδαστικός τρόπος για να εμπεδώσουν τα παιδιά το μάθημα της ημέρας ή να αξιολογηθούν σε αυτό, είναι μέσω της συνέντευξης. Αν για παράδειγμα, το μάθημα της ιστορίας αφηγείται γεγονότα στα οποία πρωταγωνιστούν ορισμένα πρόσωπα, ο εκπαιδευτικός μπορεί να αναθέσει ρόλους των πρωταγωνιστών του κεφαλαίου στους μαθητές του και να τους πάρει συνέντευξη. Μπορείτε επίσης να ετοιμάσετε πρόχειρα κοστούμια ή κάποιο διακριτικό που θα φοράει ο κάθε ήρωας για να ξεχωρίζει. Ακόμα μία προσθήκη που μπορεί να γίνει, είναι να γράψετε σε καρτελάκια τα ονόματα των πρωταγωνιστών και να τα καρφιτσώσετε στους μαθητές σας.

Το παρακάτω παράδειγμα αφορά στο κεφάλαιο 18 της Ιστορίας της Ε' τάξης "Πέρσες και Άβαροι συμμαχούν εναντίον του Βυζαντίου". Ξεχωρίσαμε 6 ήρωες: τον αυτοκράτορα Ηράκλειο, τον πατριάρχη Σέργιο, έναν βυζαντινό στρατιώτη, τον αρχηγό των Περσών και τον αρχηγό των Αβάρων. Ετοιμάσαμε κι ένα διακριτικό και μια καρτελίτσα για να ξεχωρίζει ο κάθε ήρωας. Στον παρακάτω σύνδεσμο μπορείτε να κατεβάσετε και τα καρτελάκια με τα ονόματα των πρωταγωνιστών του κεφαλαίου.

Πρωταγωνιστές_Ιστορία Ε'_κεφ. 8

Κατά την παράδοση του μαθήματος κάναμε ένα σχεδιάγραμμα στον πίνακα με τα βασικά στοιχεία του μαθήματος. Αυτά θα βοηθήσουν τα παιδιά να απαντήσουν στις ερωτήσεις της συνέντευξης, από τις οποίες παραθέτουμε κάποιες ενδεικτικά:

• Προς τον Πατριάρχη Σέργιο: Με ποιον τρόπο βοηθήσατε τον αυτοκράτορα Ηράκλειο;
• Προς τον αυτοκράτορα Ηράκλειο: Με ποιο γειτονικό λαό υπογράψατε συνθήκη ειρήνης;
• Προς τον αρχηγό των Αβάρων: Τι αντάλλαγμα ζητήσατε από τους Βυζαντινούς για να υπογράψετε συνθήκη ειρήνης;
• Προς τον Βυζαντινό στρατιώτη: Τι σας παρείχε το Βυζαντινό κράτος με τη βοήθεια της Εκκλησίας;

Στη συνέχεια αφήστε τα παιδιά να πάρουν συνέντευξη το ένα από το άλλο, όπως στο βίντεο που ακολουθεί. Φυσικά η συνέντευξη μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε άλλα μαθήματα, όπως τα Θρησκευτικά & τη Γλώσσα.

Πρόταση για δραστηριότητα φιλαναγνωσίας

Το ολοήμερο τμήμα του Δ.Σ. Στρατωνίου ασχολήθηκε με το βιβλίο της Γεωργίας Λάττα "Ψωμί με ζάχαρη και αλάτι". Στην ιστορία πέντε κορίτσια εκτελούν 5 διαφορετικές συνταγές για να ζυμώσουν ψωμί. Τα παιδιά διάλεξαν τη συνταγή που τους άρεσε περισσότερο και ζυμώσανε ψωμί. Φωτογραφίσαμε κάθε βήμα εκτέλεσης της συνταγής. Στη συνέχεια, εκτυπώσαμε και κόψαμε τις φωτογραφίες αυτές και τις βάλαμε σε χρονολογική σειρά. Ταιριάξαμε κάτω από καθεμία και μια κατάλληλη λεζάντα. Έτσι, δημιουργήθηκε ένα όμορφο κολάζ. Δείτε αναλυτικά τις δραστηριότητές μας στην παρακάτω παρουσίαση.

Ψωμί με ζάχαρη & αλάτι by mariesavv

Σεμινάριο για τις Νέες Τεχνολογίες και τα Web 2.0 εργαλεία στη Χαλκιδική

Βάλε τα γεγονότα στη σωστή σειρά

  Στα μαθήματα της Ιστορίας, των Θρησκευτικών και της Γλώσσας, οι μαθητές συχνά καλούνται να κατανοήσουν ή να θυμούνται μία σειρά από γεγονότα. Μία ενδιαφέρουσα ιδέα είναι να δημιουργήσετε καρτέλες, στην καθεμία από τις οποίες θα αναφέρεται καθένα από τα γεγονότα τα οποία απαρτίζουν το κεφάλαιο του μαθήματος. Αφού παραδώσετε το μάθημα, δώστε στα παιδιά ανακατεμένες τις καρτέλες για να τις βάλουν στη σωστή σειρά. Μπορείτε να χωρίσετε τα παιδιά σε ομάδες και να δώσετε έναν πιο διαγωνιστικό χαρακτήρα στη δραστηριότητα, ανακηρύσσοντας νικήτρια την ομάδα που θα κάνει τα λιγότερα λάθη. Επίσης μπορείτε να ζητήσετε από την κάθε ομάδα, να διορθώσει τυχόν λάθη μιας άλλης.

   Παρακάτω θα βρείτε ένα παράδειγμα για το μάθημα "2.3 Οι Άγιοι Σαράντα Μάρτυρες" από το βιβλίο Θρησκευτικών της Ε' τάξης. Αρχικά, τα παιδιά άκουσαν το ηχητικό για το βίο των 40 μαρτύρων από το παρακάτω βίντεο. Στη συνέχεια, τους δόθηκαν ανακατεμένες οι καρτέλες του συνημμένου αρχείου. Τα παιδιά χωρίστηκαν σε 2 ομάδες και προσπάθησαν να βάλουν τα γεγονότα που άκουσαν στη σωστή σειρά. Τέλος, η κάθε ομάδα διόρθωσε τα λάθη της άλλης.

   Στο συνημμένο αρχείο τα γεγονότα είναι με τη σειρά.

Οι Άγιοι 40 Μάρτυρες

Ημερολόγιο αντίστροφης μέτρησης για τα Χριστούγεννα

Μόλις μπει ο Δεκέμβρης, οι μικροί μαθητές αρχίζουν να μετρούν αντίστροφα για τις χριστουγεννιάτικες διακοπές. Μπορείτε λοιπόν να φτιάξετε ένα ημερολόγιο αντίστροφης μέτρησης και να το κρεμάσετε στο τοίχο της τάξης σας. Σε κάθε ημέρα δέστε/κολλήστε/τοποθετήστε από μία λιχουδιά και ένα χαρτάκι με μία συμβουλή που να προετοιμάζει τα παιδιά για τις άγιες ημέρες που έρχονται. Κάθε μέρα θα αντιστοιχεί σε έναν μαθητή, ο οποίος θα διαβάζει τη συμβουλή και θα παίρνει τη λιχουδιά.

Τη δραστηριότητα υλοποίησε η συνάδελφος Δώρα Κωστούδα στη Β' τάξη του Δημοτικού σχολείου Στρατωνίου.

Χριστουγεννιάτικος κρυμμένος θησαυρός

Μια δραστηριότητα που θα διασκεδάσει πολύ τα παιδιά μια μέρα πριν κλείσουν τα σχολεία για τις χριστουγεννιάτικες διακοπές, είναι ο κρυμμένος θησαυρός.

Ο Άγιος Βασίλης έχει χάσει το σκούφο του. Δεν τον βρίσκει πουθενά. Γι' αυτό ζητά τη βοήθεια των παιδιών, στέλνοντάς τους ένα γράμμα. Το γράμμα που θα ετοιμάσετε μπορείτε να το βάλετε σε ένα αυτοσχέδιο ή έτοιμο γραμματοκιβώτιο, όπου θα το βρουν οι μαθητές σας. 

Για να φτάσουν τα παιδιά στο χαμένο σκούφο θα πρέπει να ακολουθήσουν μία σειρά από οδηγίες που θα έχετε ετοιμάσει σε μικρά χαρτάκια. Η κάθε οδηγία θα είναι σε μορφή γρίφου, σπαζοκεφαλιάς ή εικόνας και θα παραπέμπει σε έναν χώρο του σχολείου, όπου τα παιδιά θα πρέπει να ψάξουν για να βρουν την επόμενη οδηγία. Στο τελευταίο σημείο που θα ψάξουν, όπου θα βρίσκεται και ο σκούφος, θα κρύψετε και ένα χαρτάκι όπου θα τους υπόσχεστε και την ανταμοιβή για τη βοήθεια που παρείχαν στον Άγιο Βασίλη.

Την παραπάνω ιδέα υλοποίησε η συνάδελφος Δώρα Κωστούδα στη Β' τάξη του Δημοτικού Σχολείου Στρατωνίου Χαλκιδικής.